Geçmiş yıllarda yapılan araştırmalarda, çalışanlar için anlamlı bir iş yapmanın, aldıkları ücret, prim, terfi etme fırsatları, çalışma şartları gibi unsurlardan daha önemli olduğu tespit edilmişti. Zira yapılan işin anlamlı olması o kadar önemli ki, çalışanların motivasyonlarını, performanslarını, firmaya bağlılıklarını ve memnuniyetlerini diğer tüm unsurlardan daha fazla etkiliyor.
Peki, çalışanlar yaptıkları işi ne zaman ve nasıl anlamlı buluyor? Liderler, kendileri ve çalışanları için anlamlı iş yapacakları bir ortamı nasıl yaratabilirler?
Catherine Bailey ve Adrian Madden, 2016 yılında yaptıkları bir araştırmada, anlamlı olarak tasvir edilen bir işin 5 özelliği olduğunu belirlediler:
- Yapılan işin başkaları için de önemli olması, başkalarının da hayatını etkilemesi
- Anlamlı bir işte yaşanılan deneyimin duygulara hitap etmesi
- Deneyimin anlık olması (yapılan iş ne yazık ki sürekli/gün boyunca anlamlı olmuyor, ancak yansımalarını anlık görüyoruz)
- Yaşanılan deneyimin yansımalarının uzun zaman sonra bile, geriye dönüp hatırlanması
- Kişilerin yaptıkları işin, iş ortamı dışında kendi hayatlarına yansımalarını görmeleri (başkaları tarafından ihtiyaç duyulmak, takdir edilmek, saygı duyulmak gibi)
Yapılan işi anlamlı kılmak için liderlerin atması gereken 3 ana adım var:
1.Yapılan İşi Anlamsızlaştıracak Davranış ve Faaliyetlerden Kaçınmak
- Liderin alması gereken ilk aksiyon, işi çalışanlar için anlamsız kılacak davranışlardan uzak durmak. Örneğin, değerlerine ters düşen faaliyetlerde bulunmak, işi çalışanlar için anlamsızlaştırıyor. Bir üniversitede akademisyenler eğitimin kalitesini en ön planda tutarken, üniversitenin para kazanmayı ön planda tutması akademisyenlerin motivasyonlarını düşürüyor
2.Organizasyonun Sahiplendiği Davayı / Temel Amacı Belirlemek
- Çalışanlar, yapılan işin ne olduğu ve nasıl yapıldığından öte, neden yapıldığına dair net bir cevap verebilmeli. Sahiplenilen dava ile bir işin organizasyonel boyutta neden yapıldığını belirlemek gerekir. Söz konusu dava, çalışanları harekete geçirmeli. Örneğin Apple’ın davası harika tasarımlara sahip ürünler üretmek değil, yaptığı her işte statükoyu sorgulayarak yenilikçi olmak
3.Çalışanların, Organizasyonun Temel Amacını Görmesini ve Yaşamasını Sağlamak
- İnsanlar, yaptıkları işin etkilerini ve yansımalarını kendi hayatlarında ve etkiledikleri insanların/firmaların hayatlarında görmek ve yaşamak ister. Liderler, işi anlamlı kılabilmek için yapılan işin etkilerini çalışanlara yaşatacak ortamlar sunmalı
Söz konusu adımları başarı ile atabilen liderler, kurumun başarısı için gerekli olan altyapıyı hazırlayarak, yeteneği çekmek, tutmak, motive etmek ve onlara başarılı olabilecekleri ortamlar sağlamak konularında rakiplerine kıyasla avantaj elde ediyorlar.
